Naam: Bernadette Linssen
Opleiding: Studie Geneeskunde en Bedrijfskunde
Beroep: Was directeur Innovatie en Professionalisering bij de divisie SMZ (Sociaal Medische Zaken) van UWV. Nu districtsadviseur medisch, verantwoordelijk voor de medische vak inhoud UWV.
Ambitie/hoop: mensen leren dat een diagnose niet hun leven gaat leiden, maar dat zij hun leven leiden met die diagnose.
Wat is je connectie met werk en re-integratie van mensen met een chronische aandoening?
‘Al vanaf mijn 16e had ik neurologische uitvalverschijnselen, maar dat trok ook weer weg. In die tijd was er nog geen MRI, dus ze dachten dat het psychisch was. Ik dacht: dan moet ik mij laten behandelen en dat was het beste wat me is overkomen. Want ik heb toen geleerd om goed te delegeren; niet over mijn grenzen te gaan en te focussen op mogelijkheden en oplossingen. Daar heb ik de rest van mijn leven baat bij gehad! Ik was sportief en ik bleef sporten, dus ik deed veel gezonde dingen. Pas veel later, op mijn 40e, is de diagnose MS gesteld. Vanaf dat moment is mijn beperking toegenomen. Binnen drie jaar was ik toen buitenshuis rolstoel gebonden. Maar ik dacht: die diagnose heeft voor mij niks veranderd. En: als ik er toen mee kon werken, waarom kan ik er dan nu niet mee werken? Dat is mijn drijfveer geworden. Om mensen te leren dat zo’n diagnose niet hun leven gaat leiden. Maar dat zij hun leven leiden met die diagnose.
Zo’n 10 jaar later, werkte ik als directeur zo’n 80 uur per week. En dat vond mijn lichaam echt geen goed idee. Dus uiteindelijk ben ik minder gaan werken en ben ik districtsadviseur geworden.
Ik neem nu meer rust, omdat dat nodig is.’
Ken jij Mijn Re-integratieplan (MRP)?
‘Ja, ik was er ooit bij de start zijdelings bij betrokken. Ik was er erg van onder de indruk. Maar eigenlijk moet je dit al vroeg in het traject starten. Dus niet op het einde van de twee jaar, net voor de WIA-aanvraag. Het UWV krijgt te maken met een heel breed veld aan mensen. Mensen die zwaar lichamelijk werk doen of soms is er helemaal nog geen diagnose gesteld. Sommige mensen hebben een lager of juist een hoger intelligentieniveau.
MRP is wat meer afgestemd op mensen met een hoog intelligentieniveau. Maar ook als je intelligent bent, werkt het niet altijd om alles in je eentje online te doen. Met mij ging het op een gegeven moment helemaal niet goed en toen zei de bedrijfsarts na 4 maanden: ik snap eigenlijk niet waarom je niet kunt werken. Zo! Daar raakte ik helemaal door van streek!
Dus ik zei: Dat begrijp ik. Thuis zitten helpt ook niet, dus ik kan maar beter iets gaan doen. Maar kun jij mij dan helpen met wat ik kan doen? Waarop zij zei: nou, daar heb jij toch geen hulp bij nodig!?
Dat maakte mij voor de tweede keer aan het wankelen. Want ik wist het echt niet.
Dus daarin zou Mijn Re-integratieplatform heel goed zijn. Met bijvoorbeeld een training van 5 bijeenkomsten rondom Mijn Re-integratie plan met hele praktische handvatten en onderlinge steun. Dat had mij toen zeker geholpen.’
Werken is gezond en brengt je meer dan de WIA
‘Sinds ik deze functie heb, ben ik voor steeds meer patiëntenorganisaties praatjes gaan houden over de WIA. Mijn boodschap is: werken is gezond en het brengt je meer dan in de WIA zitten. De financiële uitleg is belangrijk, want de WIA kent een terugval als je gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent en niet werkt. Ik wil mensen leren om als ze ziek worden, zich zo snel mogelijk in hun ziekteproces afvragen hoe ze dit kunnen combineren met werk. Want als je 35-80% afgekeurd bent en toch gedeeltelijk werkt, dan ben je redelijk goed beschermt.
Dus: wacht niet af in die eerste twee jaar. Maar onderzoek wat je wel kunt doen. En realiseer je dat de werkgever er niet is om jouw probleem op te lossen. Werkgever en werknemer moeten samen het probleem oplossen. Het UWV kan veel kwaad doen door mensen onterecht af te keuren. Ik sport nog veel en daar kom ik mensen tegen die -terecht- in de WIA zitten. Zij sporten en doen heel veel vrijwilligerswerk, maar ze hebben het financieel heel slecht. En dan zeggen ze: had ik dat maar eerder geweten.
Mijn boodschap is dat de WIA niet de oase is waar je naar toe moet lopen. Mensen denken dat ze gratis geld krijgen, maar ze krijgen gratis armoede. Ze hopen dat ze rust krijgen en een uitkering, maar ze krijgen enorme financiële zorgen. En, als je denkt dat de uitkering je gaat redden, raak je je focus kwijt om aan het werk te blijven.
Maar…..ik realiseer me ook: het is een mooi verhaal. Maar ben maar eens stratenmaker, die op z’n 40e een ongeluk krijgt, dus daarom dat werk niet meer kan doen. Of ineens reuma krijgt. Dan is het niet zo’n simpel verhaal van ‘blijf eens leuk werken’. Dat ben ik wel steeds meer gaan inzien. Maar ik denk ook altijd: als ik er maar eentje redt, dan is het er toch weer een.
Mijn praatjes hebben impact, omdat ik één van hen ben. Die ervaringsdeskundigheid wordt serieuzer genomen door lotgenoten als je vertelt dat je wel kunt blijven werken. Omdat je het zelf ook doet.’
Hoe kunnen we zorgen dat Mijn Re-Integratieplan interessant wordt voor UWV?
‘UWV wil vooral excelleren in dienstverlening, maatwerk en preventie. Zowel maatwerk en preventie past bij MRP. De visie van UWV was altijd: Mensen helpen om met hun aandoening om te gaan en daarin een goede plek in de maatschappij te verwerven. Dat werk zou loonvormend moeten zijn. MRP biedt ondersteuning en geeft mensen handvatten om de regie weer meer in eigen hand te nemen.
Preventie is ook heel belangrijk. Mensen echt aan het begin van het traject helpen om aan de slag gaan met MRP. Want ook mensen die echt willen, raken soms verdwaald in het moeras. En die geven het op een gegeven moment op. Die worden door UWV niet of te weinig geholpen.
En dat betekent dat ik gebruik ga maken van mijn contacten. Ik ga op deuren duwen, net zolang tot iemand zegt: ja, maar je hebt gelijk! Dat moeten we doen. Je hebt één iemand nodig, één team, in één regio. En van daaruit verder. Ik hoop dat me dat lukt. Ik geloof erin!’
De kennismaking met Bernadette was inspirerend. Zij onderkent het belang om mensen met een chronische aandoening vroegtijdig te ondersteunen om aan het werk te blijven. Maatwerk en preventie past bij UWV en bij ons. En ze zet zich in om ons te introduceren binnen de organisatie.