Naam: Maaike van Son
Opleiding: Bedrijfseconomie en uiteraard coach- en casemanagement
Beroep: Ervaringsdeskundig loopbaan coach en casemanager
Ambitie: mensen met minder gezondheid helpen met plezier te blijven werken of weer aan het werk te gaan
Website: https://www.soncoaching.nl/
Maaike van Son is al vanaf het begin betrokken bij Mijn Re-integratie Plan (MRP), als coach vanuit de Whiplash Stichting Nederland. Ook heeft ze -als kritisch en gewaardeerd meelezer in de klankbordgroep- meegewerkt aan de handleiding die geschreven is over MRP. De handleiding voor professionals die mensen met gezondheidsklachten ondersteunen in hun re-integratieproces. En ze heeft meegedacht toen er een software update uitgevoerd moest worden voor het programma. Ze weet zelf als geen ander hoe het is om ambitie en chronische klachten te combineren, in werk en privé.
Je werkt als ervaringsdeskundig loopbaan coach vanuit patiëntenorganisaties?
‘Niet specifiek voor patiëntenorganisaties. Ik ben nog betrokken bij de Poly-Artrose Lotgenoten Vereniging en ik schrijf stukjes in het Reuma Magazine. Dus zo komen mensen wel bij mij terecht met vragen.
Maar ik krijg vooral vanuit werkgevers (eerdere opdrachten), het UWV en verschillende re-integratiebedrijven opdrachten. Alles over re-integratie, 1e en 2e spoor, wet en regelgeving. Dat zijn vaak uitdagende situaties. Ik werk graag met mensen met gezondheidsklachten. In mijn wc hangen schillende tegeltjes die ik gekregen heb van opdrachtgevers. Tegeltjes met allemaal met dezelfde uitspraak: ‘als iemand niet ziek is, dan vind ik er niets aan!’ Ik hou ervan als het werk uitdagend is én ik weet uit ervaring waar mensen met chronische klachten tegenaan lopen.’
Werk je zelf met Mijn Re-integratieplan en hoe bevalt dat?
‘Ja, ik werk ermee. Ik bied het cliënten aan in verschillende re-integratietrajecten. Eén verbeterpuntje, daar kom ik zo op terug.
Bij de één bied ik het aan om er lekker zelf mee aan de gang te gaan en te kijken wat dat oplevert. Bij de ander vraag ik heel specifiek om er één onderdeel of bijlage uit te pakken en dat de volgende keer te bespreken. Mensen laten het snel los als ze er niet op bevraagd worden. Ik neem het mee als ‘huiswerk’, zodat mensen er zelf bewust mee aan de gang kunnen gaan. MRP is eigenlijk onderdeel van mijn werk, mijn repertoire, waarmee ik mensen aan het werk zet. Ik zet in als het nodig is, als het past, als het helpt.
Cliënten zijn altijd heel blij als ze horen dat MRP is gemaakt vanuit het patiëntenperspectief en gericht is op zelfregie. Ik gebruik de praktische tips. Of beter: ik bevraag ze erop. Want doorlezen, dat kan iedereen. Maar het gaat erom: wat doe je ermee in je dagelijks leven? Dat is vaak lastiger! En als het gaat om het voorbereiden van gesprekken met de bedrijfsarts: je kunt wijzen op de filmpjes die in MRP staan (en ook op filmpjes van het UWV) én je kunt vervolgens zelf oefenen. Het gaat pas werken als er echt op teruggepakt wordt.’
Je had nog een verbeterpuntje voor Mijn Re-integratieplan?
‘Ik zou het deel over ziekte, aandoeningen en de patiëntenorganisaties eruit halen. Nu zeg ik altijd: daar moet je niet naar kijken. Waarom? Omdat dat deel niet altijd up-to-date wordt gehouden. En als mensen hun aandoening niet vermeld zien, denken ze gelijk: het is niet voor mij. En het belangrijkste: de info past niet altijd. Als je 10 mensen hebt met eenzelfde aandoening, dan heb je 10 verschillende mensen, met 10 verschillende klachten en beperkingen en 10 verschillende manieren waarop ze ermee omgaan. Diagnostiek is belangrijk, maar als je het hebt over werk en re-integratie dan gaat het vooral over de vraag wat het met je doet hoe je ermee omgaat. Het gaat om het individu.’
Wat kenmerkt jouw werk, waar het MRP ook onderdeel van uitmaakt?
‘Dat wisselt heel erg. Ik ben duidelijk, ik prik door dingen heen. En blijkbaar heb ik makkelijk aansluiting, juist door dat stukje eigen ervaring. Bijvoorbeeld: mensen die na een jaar ziekte met de arbeidsdeskundige in gesprek gaan. Daar komt dan een rapport van dat meestal heel zwart-wit is. Met de boodschap: ‘op dit moment is het niet mogelijk om terug te keren naar je eigen functie. Ook niet met aanpassingen’. Dat is echt hele nare, confronterende tekst. Ik weet dat dat heftig is om mee te maken, dus ik bereid mensen daarop voor. Zo’n tekst bekijk ik dan samen met de cliënt. En dat stelt mensen gerust.
Omdat ik weet waar iemand tegenaan kan lopen, stel ik de vragen waar iemand juist mee zit. Pappen en nathouden, daar ben ik niet zo van. Dus ja, kritische, confronterende vragen stellen, dat doe ik ook. Dat brengt je vaak verder. En dat kan ik doen, juist omdat ik daarin zelf ook ervaring heb.’
Zoeken mensen naar ervaringsdeskundige coaches?
‘Lastige vraag. Mensen weten vaak niet dat zij een keus hebben en dat er ervaringsdeskundige coaches zijn. En ik vind het vreemd om – alleen – te selecteren op ervaringsdeskundigheid.
Het is belangrijk dat mensen worden ondersteund in datgene wat nodig is door een professional met de juiste kennis en ‘kilometers’. Kennis en klik zijn belangrijk en ervaringsdeskundigheid heeft zeker een plus: meerwaarde in begrip, klik en snelheid van begeleiding. Plezier ook trouwens, je kunt samen grappen maken die anderen niet zullen begrijpen. Cliënten vinden het belangrijk en zeker fijn. Opdracht- en werkgevers zoeken daar niet of nauwelijks naar en ik profileer mij daar in eerste instantie niet op. Want dan gaat het over wat er ‘is met mij’, terwijl het moet gaan over wat ik kan en doe voor hen.
En dat heeft ook te maken met de definitie-inflatie van de term ervaringsdeskundigheid. Ook hier vind ik het belangrijk om een gedegen opleiding te doorlopen. Dat doet bijvoorbeeld de Stichting Chronisch Ziek en Werk. Als je deze opleiding hebt afgerond en de registratie hebt behaald, kan je in het register worden opgenomen.’
Wat wil je ons nog meegeven?
‘Er zijn grote re-integratiebedrijven die geïnteresseerd zijn in tools die ze met een kleine investering in kunnen zetten. Ze werken vaak met ZZP’ers die zo hun eigen instrumenten en tools hebben. Ze proberen vaak wel om dat af te stemmen: ‘gebruik nu met z’n allen deze tool’. Maar dat moet wel geleerd worden.
Mijn Re-integratieplan is compleet en ondersteunend voor een brede groep mensen. Met een aantal succesverhalen hoe je het zou kunnen inzetten, zou dat best interessant zijn.’
Dit interview laat ons weer zien wat de meerwaarde van ervaringsdeskundige re-integratie- of loopbaancoaches is. En het bevestigt dat MRP losstaand minder oplevert maar in combinatie met goede ondersteuning wel degelijk loont.